Bir sabah kalkıp, sisli ve puslu bir havanın, Güneş'in doğmasıyla yanıp kül olduğuna şahit oldunuz mu? Aslında, benzer bir olay Evren çok gençken yaşandı.
İlk yıldızlar ve gökadalar oluştuklarında, Evren kalın bir hidrojen sisiyle dolmuş ve bu da yıldız ışığının uzayda ilerlmesine engel olmuştu. Yukarıdaki görüntüde ilk gökadaların neye benzediğine dair bilgisayarla çizilmiş bir ressam görüntüsü görülmektedir.
Evrenin ilk yıldızları devasa idi. "Güneş'ten 100 kat daha büyüktüler" diyor gökbilimci Eros Vanzella. Bu yıldızlar çok güçlü mor-ötesi ışınım yayıyorlardı. (Morötesinin güneş ışığındaki güneş yanığını yapan şey olduğunu biliyoruz). Bu güçlü mor-ötesi ışık sonunda sisi temizledi ve yıldız ışığının örtülmeden uzayda yayılmasını sağladı.
Son zamanlarda gökbilimciler Şili'deki Çok Büyük Teleskop'u ile geçmişe bakarak sisin dağılmaya başladığı zamanlardaki bazı gökadaları gözlediler. (Gökbilimcilerin geçmişteki gökadalara nasıl baktığını öğrenmek için, buraya tıklayın.)
Gökbilimciler şaşırtıcı birşeye rastladılar: Gözlem projelerindeki en yaşlı ve en genç gökadalar arasındaki kısa zamanda, Evren puslu biçiminden neredeyse temizlenmiştir. Bu "gökbilimcilerin daha önce düşündüklerinden çok daha hızlı gerçekleşti" diyor gökbilimci Laura Pentericci.
İlginç Gerçek
Gökbilimcilerin burada gözlediği gökadalardan bazıları ilk oluşanlardan bazıları olsa da, bunlar Evren 780 ila 980 milyon yıl yaşındayken doğmuşlardı! Ancak Evren her ne kadar 13.7 milyar yaşında olsa da, 1 milyarıncı yaş gününü kutlamadan hala bir bebek olduğu söylenebilir!
More information
Uzay Gazetesi'nin bu sayısı ESO Basın Bülteni kaynak alınarak hazırlanmıştır.
Share:
