Space Scoop (Turkish)

27 April 2018:

17 April 2018: Astronomlar şu ana kadarki en uzak ve eski yıldızı buldu!
Arkeologlar dinozor fosilleri bulup eski mezarlara girmeleriyle bilinir, peki astronomlarla ortak noktaları nedir? Arkeologlar da astronomlar da eski objeleri bulup geçmişi anlamamıza yardımcı olur.
Astronomların geçmişi görmek için yerin derinliklerine inmelerine gerek yok, uzaydaki cisimlere bakmaları yeterli. Çünkü gökyüzündeki cisimlere bakınca zaten geçmişe bakmış oluyoruz.
Evrendeki hiçbir şey anında yer değiştiremez, ışık bile. Uzak yıldız ya da galaksilerden gelen ışığın Dünya'ya gitmesi milyarlarca yıl sürebilir. Bu yüzden onlara bakınca, aslında milyarlarca yıl önce, ışık yolculuğuna ilk başladığında nasıl göründüklerini görüyoruz.
Rekor kıran yıldız dokuz milyar ışık yılından daha uzakta, yani onun dokuz milyar yıl önceki halini görüyoruz. O zaman evren gayet genç, şimdikinin üçte biri yaşındaydı.
Evrendeki yıldızları teker teker görebilmek normalde mümkün değil, ama bu yıldız şans eseri 2000 kat büyütülünce astronomların teleskopları tarafından görünür hale geldi.
Devasa cisimler arkalarındaki yıldızların ışıklarını yüksek çekim kuvvetleri sayesinde bükebilir. Bir büyüteç gibi, bu yıldızın daha büyük görünmesine neden olur. Bu yıldızın ışığı iki şey tarafından büyütüldü: büyük bir galaksi kümesi ve Güneş'in üç katı kütleye sahip gizemli bir cisim.

21 March 2018:

4 March 2018: Kozmik cisimlerin ne kadar devasa oldukları hakkında durmadan konuşuyoruz, ama devasa olmak için ne kadar kütleli olmak gerekir?

Bir şeyin ne kadar kütleli olduğundan bahsederken, boyutları ya da ne kadar büyük olduğu hakkında konuşmuyoruz. Kütle bir objenin ne kadar materyal içerdiğidir. Kafanız boyunda bir top pamuk şeker bir çikolata barından daha büyük olsa da daha az nesne içerdiği için daha az kütlelidir. Pamuk şekeri avucunuzda ezip büzüştürdüğünüzde bunu siz de göreceksiniz!

Astronomlar uzak evrende yaklaşık 50 tane süper kütleli kara deliğin kütlesini ölçtüklerinde hepsinin Güneş'ten en az beş milyon kat daha kütleli olduğunu gözlemledi!
Bu kadar uzaktaki bunca kara deliğin kütlesi ilk kez doğrudan ölçüldü, çünkü kara delikleri incelemek zor bir iş.

Çoğu teleskop sadece ışığı ölçebilir, fakat kara deliklerin çekim kuvveti o kadar güçlü ki ışık bile çekimlerinden kaçamaz. Bu nedenle teleskoplarımıza görünmezler ve bilim insanları onları incelerken son derece yaratıcı olmak zorundalar.
Kara deliklerin ölçülerini almak için bilim insanları kara deliğe yakın olan kozmik gaz ve toz gibi maddelerin parlaklığını ölçüp daha uzaktaki maddelerinkiyle kıyaslayan bir teknik kullandı.

Daha yakın maddelerin parlaklığını değiştiren her şey uzaktakilerinkini de değiştirir, ama biraz sonra. Arada geçen zamanı ölçerek astronomlar gazın kara delikten ne kadar uzak olduğunu ve böylece süper kütleli kara deliğin kendisini göremeseler de kütlesini ölçebilirler!

23 February 2018:

3 February 2018:

21 January 2018:

14 January 2018:

25 December 2017:

18 December 2017:

1 December 2017:

17 November 2017:

2 November 2017:

16 October 2017:

13 October 2017:

4 October 2017:

19 September 2017:

15 September 2017:

31 August 2017:

18 August 2017: